Отбасындағы және өндірістегі зорлық-зомбылықты жою және ерлерге, әйелдерге және балаларға қатысты зорлық-зомбылықпен күресудің халықаралық тәжірибесін енгізу, сондай-ақ отбасы институтын нығайту, отбасылық қатынастарда әйелдер мен ерлердің тең мүмкіндіктеріне қол жеткізу мақсатында Қазақстан Республикасы Президентінің жанынан Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі ұлттық комиссия құрылды. Себебі, қазіргі таңда әйелдер құқығы мәселесі өзекті саналады.
21 шілдеде Қазақстан Республикасы Президенті жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі ұлттық комиссия жанындағы сараптамалық топ мүшелері Бородулиха ауданына жұмыс сапарымен келді.
Комисия құрамында ұлттық комиссияның мүшесі Риза Асанқызы Молдашева, Денсаулық сақтау министрлігі Ана мен бала денсаулығын қорғау департаментінің бас сарапшысы Жанар Қапашқызы Әлиева, Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің басқарма басшысы Айдын Әлнұрұлы Сәрсенбиев болды.
Комисия мүшелері бұл кездесуге ауданымыздағы көп балалы отбасылар мен кәсіпкерлер санатындағы әйелдерді толғандырып отырған мәселелермен танысу, шешімін табу мақсатында келді.
Ұлттық комиссия мүшесі Риза Асанқызы өңіріміздегі отбасы және гендерлік саясат саласындағы жағдайды және тұрмыстық зорлық-зомбылық фактілерінің бар-жоғын сұрады.
Бородулиха аудандық полиция бөлімінің полиция капитаны Альмира Дүзбенбетова: «6 айдың қорытындысы бойынша 21 құқық бұзушы ӘҚБ саласындағы заңсыз әрекеттері үшін (ӘҚБтК-нің 73-бабы), бесеуі – қорғау нұсқамасын бұзғаны үшін (ҚР ӘҚБтК-нің 461-бабы) әкімшілік жауапкершілікке тартылды. Полиция қызметкерлерінің талабы бойынша сот ӘҚБтК-нің 54-бабына сәйкес 25 құқық бұзушының мінез-құлқына ерекше талаптар белгілесе, 22-сіне алкогольді ішімдіктерді пайдалануға тыйым салынды. Атқарылған жұмыстар күнделікті өмірде қылмыстың өсуіне жол бермеуге мүмкіндік берді», – деді.
Жиын барысында облыстағы көп балалы аналар мен кәсіппен айналысып жүрген әйелдер күнделікті өмірде, кәсіппен айналысу кезінде кездесіп жүрген қиындықтарымен бөлісті. Бұл күні қатысушылар кезекте тұрған көп балалы отбасылар үшін көпқабатты үй салу жоспарлануда ма, жоқ па деген мәселені қозғады. Мәселен, олар «Бір қабатты Шығыс» бағдарламасы бойынша үйлердің салынып жатқанын, бірақ кезектің азаймай отырғанын алға тартты.
Осы орайда, Жолаушылар көлігі және автомобиль жолдарының тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығы басқармасының басшысы бүгінгі таңда 497 адам баспана кезегінде тұрғанын, оның 51-і көп балалы отбасы, 280-і жетім балалар екенін, бұған қоса, мемлекеттік қызметкерлердің де кезекте тұрғанын тілге тиек етті. Оның айтуынша, биыл дене шынықтыру-сауықтыру кешені жанынан 30 пәтерлік тұрғын үй құрылысының жобалық-сметалық құжаттамасын әзірлеу басталған.
Жиында денсаулық сақтау саласына қатысты көптеген сауал қойылды. Мәселен, тұрғындар Бородулиха ауданында балалар невропатологының жоқ екендігін, балаларды Семейге ақылы қабылдауға апаруға тура келетінін айтты. Бородулиха ауруханасы бас дәрігерінің міндетін атқарушының айтуынша, Семей қаласындағы медициналық мекемелерге тегін жолдаманы учаскелік дәрігерлердең ала алатынын айтты.
Тұрғындар арбалардың қызмет ету мерзімін қысқарту мәселесін қарастыру туралы да ұсыныс айтты. Себебі, 7 жылдан кейін ғана арбаның жаңасы беріледі екен.
Кездесуде білім саласындағы бірқатар түйткілді мәселелер көтерілді. Солардың бірі – тегін ыстық тамақпен қамтамасыз ету. Тұрғындардың айтуынша, табысы белгілі бір шектен асатын көп балалы отбасылардағы балалардың тегін тамақтануға құқығы жоқ екен. Сондай-ақ олар мектеп формасын сатып алуға қаражатты тамыз айының соңында емес, ертерек алу туралы өз ұсыныстарын айтты. Бұған қоса, «Неге тек бір ата-ана, мысалы, жұбайы салықтан босатылады, бірақ күйеуі босатылмайды?» деген сауал қойылды. Жиынға қатысушылардың пайымынша, заңға сәйкес, салықтан босату тікелей бала асырап отырған ата-анаға бірдей берілуі тиіс.
Бұл күні жиынға қатысушылар «Көп балалы кәсіпкер әйелдің жеке кәсіпкер ретінде қандай жеңілдіктер алуға құқығы бар?» деген мәселені де қозғады.
Осылайша, отырысқа қатысушылар тарапынан қойылған барлық сұрақтар мен айтылған ұсыныстар комиссияның бақылауына алынды.
Сонымен қатар, сараптамалық топ мүшелері жұмыс сапары аясында Бородулиха ауданының Новопокровка ауылындағы 40 жылыжай мен бау-бақша алқабын игеріп отырған көп балалы ананың кәсібімен танысты. Көкініс өсірумен айналысып отырған жеке кәсіпкер бау-бақша шаруашылығын суару үшін жеке ұңғыма қазу мәселесін көтерді. Топ мүшелері жылыжай жұмысын дамыту жөніндегі бұл мәселе бақылауға алынатынын айтты.
Серік Тлекұлы