Бүгінде елдегі басты мәселелердің бірі – жол ережесінің қауіпсіздігі болып отыр. Бұл жайында Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев та жиі айтып жүр.
Осы орайда, Мемлекет басшысы «Жол ережесін бұзғандарға қолданылатын заң жүйесін күшейту керек. Себебі, жыл сайын жол көлік оқиғасы жиілеп, адам шығыны артқан» дей келе, жауапты орындарға да талапты арттырып отыр. Бұл ретте, тұрғындардың қауіпсіздігі мен жол ережесінің бұзылмауы мақсатында ел көлемінде көптеген жұмыстар атқарылып жатыр. Осы орайда Бородулиха ауданының әкімшілік полиция бөлімінің аға мемлекеттік авто инспекторы, полиция майоры Қанат Жақсылықұлы Бейсембеков жол-көлік оқиғаларының негізгі себептеріне тоқталып, оны болдырмау үшін атқарылып жатқан жұмыстар жайында сөз қозғады.
— Қанат Жақсылықұлы, әңгімемізді болып жатқан жол-көлік оқиғасы туралы мәліметтерден бастасақ, Бородулиха ауданыныда биыл жол апатынан қанша адам зардап шекті, қанша адам жауапқа тартылды?
— Жол қозғалысы қауіпсіздігі – маңызды әлеуметтік-экономикалық және демографиялық міндеттердің бірі. Жол-көлік оқиғасының негізгі себептері – жүргізушілердің жол ережесін бұзуы, оның ішінде жол қозғалысына қатысушылардың жаяу жүргіншілер өткелінен өту талаптарын сақтамауы, жылдамдық ережесі мен басып озу тәртібін сақтамауы және қарама-қарсы бағытқа шығып кетуі салдары.
Оыс жылдың алты айында аудан аумағындағы жол-көлік оқиғалар саны –10. Апат салдарынан 10 адам қайтыс болып, 9 адам зардап шеккен. 143 әкімшілік хаттама толтырылып, алкагольді масаң күйде 13 азамат анықталған. Олардың қатарында көлікті заңсыз қайта жабдықтау, оның ішінде сыртқы жарықтандыру, аспаптарының саны, түрі, түсі, орналасуы және жұмыс істеу режимі көлік құралының конструкциясы талабына сәйкес келмеу, міндетті техникалық байқаудан өтпеу, көлік жүргізу барысында телефон немесе радиостанция пайдалану, қауіпсіздік белдігін пайдаланбау, қозғалыс қағидасын бұзу, қозғалыста жаяу жүргіншіге басымдық бермеу деректері бар.
Сонымен қатар, заңсыз әрекеттердің ішінде көлік құралын басқару құқығы жоқ адамның көлік жүргізуі мен жаяу жүргіншілер тарапынан орын алатын құқық бұзушылықтар бар. Сонымен қатар бір мәрте жолаушыларды заңсыз тасымалдау фактісі тіркеуге алынған. Осы әрекеттерге байланысты көптеген шара қолданылды. Айыппұлдар салынып, оларды өндіру жұмыстарынан бөлек 11 көлік айыппұл тұрағына қойылса, 10 мәрте мемлекеттік нөмірін шешіп алу дерегі тіркелген.
Бұл жұмыстар алдағы уақытта да жүйелі түрде жалғасын тауып, қауіпсіздік шаралары нығая түсетін болады.
— Балалардың қатысуымен болатын жол-көлік оқиғасының саны және олардың алдын алу шаралары қалай жүргізіліп жатыр? Оқу орындарымен бірлесіп атқарылған жұмыстарға тоқталып өтсеңіз.
— Балалардың қатысуымен болған жол-көлік оқиғаларына қатысты айтсақ, осы жылдың алты айында жол-көлік оқиғалары анықталған жоқ. Балалардың қатысуымен болған жол-көлік оқиғасының алдын алу мақсатында тиісті шаралар қабылданып жатыр. Балалардың қатысуымен болған жол-көлік оқиғалары көбіне аулаларда, бала ойнайтын жерлерде орын алып отыр. Мұндай жол-көлік оқиғаларының санын азайту үшін полиция қызметкерлері ауданымыздың жүргізушілерімен, сондай-ақ, мектеп, жоғары оқу орындары және колледж студенттерімен арнайы кездесулер ұйымдастырды. Одан бөлек, «Бала жарақаты» туралы бейнероликтер көрсетіліп, әлеуметтік желілер арқылы (Facebook, Instagram, және т.б.) халыққа таратылды.
— Қанат аға, қазіргі таңда ауданымызда жол апатының алдын алу бойынша қандай шаралар қолға алынып келеді?
— Жол көлік оқиғалары көрсеткішін азайту мақсатында аудандық жол полициясы бөлімінің қызметкерлерімен жыл басынан бері «Абайлаңыз, балалар!» «Жаяу жүргінші», «Автобус», «Қауіпсіз жол» атты жедел-профилактикалық іс-шаралар өткізілді. Іс-шаралар барысында Патрульдік полиция жасақтары «қарбалас сағаттарда» мектептерге жақын орналасқан жол бөліктеріндегі жаяу жүргіншілер өткелдерінің маңына қойылды.
Сонымен қатар, мектептер аумақтарындағы жолдар толық зерттеліп, тексеру жүргізіліп, барлық жерлерге жол таңбалары, жол белгілері және жасанды жол кедергілері орнатылды. Барлық мектепте жол-көлік оқиғаларының алдын алу тақырыбында 20-дан астам дәріс өткізілді.
— Азаматтардың өз айыппұлдарын қалай тез әрі жылдам тексеруіне болады?
— Айыппұлды тез және онай тексерудің бірнеше жолы бар. Интернет жүйелерінде Egov.kz, Qamqor.kz, Kolesa.kz қосымшалары арқылы, екінші дәрежелі банктердің жүйелері арқылы және 2-15-34 телефоны арқылы тексеруге болады. Сондай-ақ, осы жүйелер арқылы айыппұлдарды сол мезетте төлеуге болады.
— Әңгімеміздің соңында азаматтарға жол-көлік оқиғаларын болдырмау бойынша қандай кеңес берер едіңіз?
— Жол-көлік оқиғасын болдырмау тек қана полицияның емес, жалпы қоғамның мәселесі. Сол себепті жүргізушілерді жол қозғалысы ережелерін қатаң сақтап, қауіпсіздікті қамтамасыз етуге атсалысуға, жаяу жүргіншілерді жолдан өту ережесін бұзбауға шақырамыз.
— Қанат Жақсылықұлы, уақыт тауып, сұхбат бергеніңізге алғыс білдіремін! Соңғы кезде сіздердің жауапкершілігі мол жұмыстарыңыздың нәтижесін көрген аудан жұртшылығы да өз ризашылықтарын білдіруде. Оларды әлеуметтік желі парақшаларында және халықпен кездесулерде жиі айтып та жүр. Сондықтан, батамен ер көгерер демекші, істеріңізге сәттілік тілей отырып, еңбектеріңіз елене берсін демекпіз.
Сұқбаттасқан Серік Тлекұлы